Terrier czy terror?

piątek, listopada 20, 2015

Nie ma zbyt wielu osób, które byłyby zainteresowane poważniejszą pracą z terrierami [ale nie pisze tu o TTB]. Jest za to bardzo dużo osób, które z wielką namiętnością oddają się powtarzaniu frazesów o tym jakie to terriery są (przez co oczywiście - do pracy się, naturalnie, nie nadają). Pomówmy więc o wąchaniu, upartości, szczekaniu, krnąbrności i terroryzowaniu, a także - o nienadawaniu się.



Zanim przejdziemy do właściwej treści chciałabym coś zaznaczyć. To co tu piszę to moje SUBIEKTYWNE opinie. Dla lepszego zrozumienia: subiektywne są odwrotne do obiektywnych. A, i nie, nie opieram swoich opinii tylko na swoim prywatnym terroryście.

Pies myśliwski
O tak - już widzę jak wiele osób drży na te słowa. Tymczasem prawdziwa obawa powinna się pojawiać dopiero wtedy, gdy zdefiniuje się do jakich zadań w myślistwie dany pies był przeznaczony. Inaczej pracuje pies "wskazujący", inaczej chart, a inaczej... No właśnie terrier. Zadania terrierów to wypłoszenie i pogoń, bądź odnalezienie i osaczenie zwierzyny. Czasami również aportowanie. Niezależnie więc od tego czy psy polowały na lądzie, czy w wodzie - pracowały same. To one wypełniały większość zadania - myśliwy miał tylko strzelić, chociaż i to nie zawsze, bo podejrzewam, że te wyciągane z rzeki wydry (i nie tylko one) wcale nie były żywe.
Dlaczego o tym piszę? Bo pierwotne przeznaczenie psa warunkuje to jaka powinna być dana rasa, czy - w tym wypadku - grupa psów. Pies bardzo uległy, miękki, bez agresji, lękliwy, nerwowy czy histeryczny raczej nie poradziłby sobie z samodzielną pracą tego typu. Pies nadmiernie agresywny, głupi i z totalnym zlewem na człowieka - z pracą może sobie poradzi, ale nie pożyje zbyt długo.

Jako że nie wszystkie terriery są aż tak popularne, jak inne słodziachne tudzież futrzaste rasy myśliwskie, to w nieco mniejszym stopniu dotknęła je popędowa czystka. Dlatego nawet szczeniak po interchampionach piękności może mieć wszystko co związane z myślistwem zupełnie na miejscu. A nawet te, które czystka jednak dotknęła, mogą gdzieś tam w głębi małego, zwykle krótkonożnego ciałka mieć może nie wyśrubowane myśliwskie popędy, ale charakterki.

Uparciuch
Terriery są uparte jak osły. Albo może to osły są uparte jak terriery? Tak czy siak, gdy mowa o terrierze zawsze, wcześniej czy później musi zostać wytoczona kwestia upartości. Jak to jest naprawdę? Jest uparty czy nie? Odpowiedź jest prosta - jest. I nie jest. Jednocześnie.
Terrier, który wpada do lisiej nory i trafia na jej lokatora nie powinien powiedzieć - och, przepraszam, popełniłem fatalny nietakt - i wyjść. Tak samo nie powinien odpuścić, gdy człowiek przekonany o tym, że gdzieś lisa nie ma, próbuje go przekonać do swoich racji. Pies, który pracuje sam, który podejmuje decyzje samodzielnie i natychmiast, musi umieć się postawić. Inaczej, pomijając kwestię popędów, będzie po prostu cieniasem. Krótko mówiąc: terrier powinien być uparty i powinien być zacięty. A jak to się ma do codziennej pracy z tymi psami?
Moje doświadczenia wskazują na to, że terriery nie są psami bezmyślnie upartymi, które nie zrobią czegoś BO NIE. Jeśli czegoś nie robią to znaczy, że istnieje powód - znajdź go, a problem zniknie. Nieco inaczej ma się rzecz z zabranianiem czegoś. Gdy mówisz, że czegoś nie wolno, terrier nie stara się uogólnić sprawy i przyjąć założenia, że danej rzeczy po prostu nie można robić. Terrier zakłada inną hipotezę: ok, nie mogę tego robić w ten sposób, ale w inny już tak. A gdy już przerobisz wszystkie możliwe wersje wykonywania zakazanej czynności w końcu dobrniesz do etapu, gdzie terrier zgodzi się, że danej rzeczy nie można robić... No chyba że nie patrzysz. A całkowicie odpuści sobie dopiero, gdy dojdzie do wniosku, że potrafisz widzieć każdą częścią ciała ;-) . Absolutnie każdą.

Krnąbrny
czyli uparty, nieposłuszny i niedający sobą kierować. No tak - tyle pisałam o tej samodzielności na polowaniu, że to już musi być prawda. W rzeczywistości jednak taki pies po prostu z polowania by za którymś razem nie wrócił. I na tym skończyłaby się ta historia.
Terriery nie są krnąbrne, krnąbrni są ludzie, którzy uważają, że z takim psem pracuje się jak z owczarkiem. Po pierwsze: życiowym celem terriera nie jest zaspokojenie Twoich ambicji, spełnianie Twoich oczekiwań i sprawianie Ci radości. Po drugie: terrier nie potrzebuje Ciebie żeby znaleźć sobie robotę. Po trzecie: jeśli nie masz dość jaj, żeby panować nad sytuacją i sobą, to terrier ma ich wystarczająco dużo żebyś to Ty robił to, co on chce. No dobra, czyli jednak nie da się z tymi psami pracować.
A właśnie, że się da. To co musisz wiedzieć, to to, że terrier pracuje dla siebie. Jeśli potrafisz sprawić, żeby w pracy z Tobą widział swoją największą satysfakcję i korzyść, to zrobi wszystko - szybko, dokładnie i z pełnym zaangażowaniem. A kluczem do tego wcale nie są najlepsze piłeczki i mięso, ale emocje.
Terriery to adrenalinocholicy. Pozwól mu się raz na coś nakręcić, a nie uspokoisz czuba przez następne kilkanaście minut. Terriery uwielbiają konfrontację i rywalizację - jeśli wszystko jest łatwe - jest nudno, ale jeśli tylko pojawia się coś niedostępnego bądź trudnego do zdobycia- spróbuj tylko powstrzymać jakiegoś od dostania się do tej rzeczy. Jeśli praca z człowiekiem zapewni terrierowi wystarczająco dużo emocji i radości, to będzie nakręcony jak... No dobra, będzie bardzo nakręcony, bardzo chętny i bardzo posłuszny. Nie oznacza to jednak, że te psy nie potrafią pracować na niższych emocjach - potrafią, jeśli tylko przewodnik potrafi utrzymać odpowiedni balans i czasami... powstrzymać przed wybuchem tykającą bombę (if you know what I mean ;-) ).

fot. A.Baran

Głupol
Głupi, oczywiście dlatego, że nie słucha. Tymczasem, gdyby rzeczywiście terriery rodziły się z mózgami wolnymi od pofałdowań to żaden raczej nie osiągnąłby sukcesu ewolucyjnego w postaci przekazania swoich genów potomstwu.
Terriery są więc obrzydliwie inteligentne, bo tego wymagało od nich polowanie. Są też samodzielne w związku z czym non stop pakują się w jakieś kłopoty, bo chcą się dostać do czegoś do czego nie powinny i robić coś czego nie powinny. To właśnie z tego powodu nie da się im czegoś po prostu zabronić i dlatego nienawidzą powtarzania wciąż i wciąż tego samego, zwłaszcza, że przede wszystkim interesuje je własna korzyść.

Terrorysta
Terroryści nie negocjują, terroryści terroryzują. Terrier terroryzował więc dzika, żeby stał w miejscu, terroryzował lisa, żeby uciekł z nory, terroryzował wydrę tak długo aż wreszcie musiała zaczerpnąć powietrza, itd., itd. Te psy musiały chcieć się konfrontować i musiały być pewne siebie.
Połączenie twardości, pewności siebie i chęci konfrontacji daje mieszankę dobrą do polowania, ale niekoniecznie do przeciętnego domu, w którym brakuje konsekwencji, zdecydowania, umiejętności i planowania. Tam gdzie terrier raz ugra coś konfrontacją - będzie do tego dążył nieustannie - zresztą jak każdy pies, który widzi, że jego działanie przynosi pożądany skutek. Jeśli jednak taki terrierek będzie również prezentował inne właściwe grupy cechy, tam grożenie paluszkiem i podsuwanie smakołyków może nie pomóc.
Terriery mają dość zdecydowania, żeby nie słuchać gdy nie wiesz czego właściwie chcesz, mają dość jaj by zrezygnować z czegoś według nich średniego, na rzecz lepszego, ale niedozwolonego, no i mają też ego większe niż dr House. Nie muszą wcale być terrorami, pod warunkiem, że ich przewodnik jest dokładnie taki sam jak one.

Agresor
Terrorysta do ludzi, agresor do psów. Tu nie będę się odwoływała do polowań - choć niektóre terriery pracowały w grupach. Tolerancja w stosunku do obcych psów jest kwestią osobniczą. Zresztą - pisałam o tym już w poście o socjalizacji.  Żadna rasa nie jest z założenia agresywna - tzn. że jej osobników absolutnie nie da się wychować tak, aby mijały inne, obce psy bez rzucania się i kłapania. Są rasy o większym i mniejszym stopniu agresji, ale nadal (w granicach norm) - mamy takie psy, jakie wychowamy (lub nie).
Faktem jest, że niektóre terriery (parsony, foksy) mają budowę przez którą chodzą "sztywno", tak jakby wiecznie się puszyły i napinały. I niektóre psy rzeczywiście tak to odbierają, co może rodzić pewne problemy.


Biorąc pod uwagę kombinację wybujałego ego i zaciętości połączonej z chęcią konfrontacji to rzeczywiście niezaspokojony emocjonalnie terrier może szukać przypływu adrenaliny w spuszczaniu łomotu innym pieseckom. Ale nadal - nie jest to cecha rasowa, bo każdy pies żyjący w mocno ograniczonym środowisku, a dodatkowo sfrustrowany może mieć takie ciągoty. 
Zaznaczam po raz kolejny: piszę o psach socjalizowanych, które nie są przymuszane do lubienia się z każdym stworzeniem które się rusza. Żaden dorosły pies nie ma obowiązku lubić i tolerować innego obcego, dorosłego psa, który się mu narzuca. Żaden pies nie powinien być maskotką do osiedlowych nawalanek z innymi pieskami, ani ścierą do wycierania trawnika dla niewyżytych psich histeryków.

Szczekacz
Będzie krótko - albo szczekają dużo i ciągle, albo nie. I już. Taki ich urok, zresztą nieodzownie związany z polowaniami dla odmiany ;-) .

Wady i zalety
Podobno wady można przekuwać w zalety. Pytanie czy rzeczywiście trzeba je przekuwać, czy wystarczy po prostu spojrzeć na nie z innej strony? Pies uparty łatwo się nie zniechęca, zacięty będzie próbował do upadłego, inteligentny poszuka różnych rozwiązań, twardy lepiej zniesie porażki, pewny siebie nie będzie się wahał. Jeśli dodamy do tego zrównoważenie, mocne popędy i myślącego przewodnika, czy to nie jest czasem całkiem fajny materiał na efektowną i efektywną pracę?
Terriery może i są upartymi mendami - pytanie tylko czy to wada czy zaleta?

fot. K. Wójcik


Kochasz lub nienawidzisz
Nikogo nie zachęcam do posiadania terriera, ani nikomu tym postem nie chcę niczego udowadniać. Terriery to psy pełne sprzeczności, naładowane do granic możliwości temperamentem i emocjami, z ogromnym ego, a na dodatek zwykle są cwańsze niż wyższe. Takie właśnie miały być. Praca z nimi nie jest bardzo prosta i na pewno nie każdemu się spodoba. I tak powinno być - albo jesteś oszołomem i to kochasz, albo tego, po prostu, nie znosisz.

You Might Also Like

9 komentarze

  1. Bardzo mi się ten post podoba :-) głównie dlatego, że sama nie lubię takiego negatywnego szufladkowania psów. Wybierając rasę dla siebie najpierw trzeba wiedzieć, do czego dane psy były wykorzystywane, w jaki sposób pracowały - to bardzo ważne o czym wspominasz: z człowiekiem czy samodzielnie. Od tego zależy, jakie będzie miał potrzeby nasz pies, jak będzie myślał i się zachowywał.
    Ja osobiście nie jestem fanką terierów, mam psy o zupełnie innym nastawieniu do życia, ale bardzo popieram to co napisałaś :-)


    Pozdrawiamy!
    Śledź też pies

    OdpowiedzUsuń
  2. Praktycznie wszystko co tu napisałaś pokrywa się z moim wyobrażeniem terierków. Jest trochę takich, które naprawdę mi się podobają i jak je widzę w jakiejś aktywności typu agility to opada mi szczęka, ale zdecydowanie nie chciałabym mieć takiego burka. Zupełnie nie mój typ, nie nadałabym się do prowadzenia takiego psa, wkurzalibyśmy się nawzajem :D.

    OdpowiedzUsuń
  3. Idealnie opisane, po prostu idealnie. Szczególnie kwestia upartości i rzeczy, których nie można - przecież nie wolno tylko wtedy, gdy widzisz. Sama mam terriera, wcześniej też miałam terriera, a jeszcze wcześniej kundla mającego coś z terriera. Nie mam pojęcia, jak pracuje się z psami, które nastawione są typowo na człowieka. Terrier to typowy samolub. Zapewne, gdybym nigdy nie miała takiego psa, nawet nie pomyślałabym, żeby takiego posiadać. Gdybym miała skomentować ostatnią przedstawioną kwestię, to ujęłabym to tak... terriery się kocha i nienawidzi jednocześnie.

    Pozdrawiamy!

    OdpowiedzUsuń
  4. Ech, żeby teraz zaraz nie wyszło, że terrierowi nigdy się nie da niczego zabronić i że ostatecznie to one i tak jak tylko zostawić je na chwilę to idą w siną dal i mają człowieka w pompie, a w ogóle to przed każdą sesją to odmawiam modły żeby pies był umysłowo obecny. To są normalne psy - takie z korbą - można zabawkę im rzucać na świeżych tropach saren, które stoją za górką kilkanaście metrów dalej, można je potem od tych saren odwołać gdy już się skończy zabawy, a gdy się na moment zatrzymasz to terrier może skakać dookoła jak sprężyna mówiąc: "róbmy coś!" (to akurat przykłady z wczoraj) - tyle że w przeciwieństwie do owczarka on zwróci uwagę na te sarny (i się nie zeschizuje ani też nie umrze na zawał bo się wystraszy), nie będzie miał tych zachowań "w pakiecie", a gdy powiesz mu: "idziemy dalej spacerować, nic nie robimy" to też będzie zawaliście szczęśliwy, bo będzie sobie mógł wąchać i biegać. Po prostu.
    I żeby nie było z owczarkami też pracować bardzo lubię. Właściwie to one i terriery to dwie moje ulubione grupy psów.

    OdpowiedzUsuń
  5. Fajny, bardzo fajny tekst :-) Aczkolwiek Terror raczej wychodzi poza normy zwykłych terrierów, bo daleko u niego szukać cech takich jak krnąbrność czy praca kiedy mu się podoba.
    Zawsze robi tak, żeby mnie zadowolić, powtarza po kilka razy daną rzecz, aż mu wyjdzie, nie jest w ogóle agresywny... Wszystkie przykłady to jakby przeciwieństwo :P Ale jedna rzecz się zgadza - nakręcanie na 150% w wielu sytuacjach :-P
    Pozdrowienia!
    Karina i Terror (cóż za świetnie dobrany temat do imienia mojego psa :P )
    jackterror.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Przecież ten tekst (post, notka) wskazuje właśnie na to, że terriery NIE są krnąbrnymi, agresywnymi i niezdolnymi do pracy psami...

      Usuń
  6. Bardzo dobry tekst. Pomimo wszystko, raczej nie zdecyduję się na terriera, a co myśliwskich psów to ogólnie mówiąc na co dzień już mam za dużo tych cech :D.

    OdpowiedzUsuń
  7. Bardzo bardzo dobry tekst. Miałam dokładnie takie wyobrażenie o tej grupie. Kompletnie nie moje typy, oboje męczylibyśmy się ze sobą zupełnie niepotrzebnie:)

    Niemniej podoba mi się bardzo rzetelne opisanie rasy. Powinna być w każdym podręczniku opisującym rasę :)

    OdpowiedzUsuń
  8. Opis do mojego terriera walijskiego zgadza się w 99 %, 1 % - to szczekanie Mój praktycznie nie szczeka, chyba że jest wściekły

    OdpowiedzUsuń

Obserwatorzy

Czytamy